Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Hậu (tức "Hậu Pháo", Chủ tịch Hội đồng Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn), về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Bất động sản Nha Trang: Quy hoạch mở ra cơ hội
Những năm gần đây, du lịch bùng nổ khiến thành phố Nha Trang thơ mộng ngày nay trở nên đông đúc, chật chội. Phần lớn quỹ đất trong thành phố sử dụng cho mục đích kinh doanh nhà hàng, khách sạn… và không thể mở rộng thêm.
Gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng
Cơ quan CSĐT - Bộ Công an đã ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với: Nguyễn Văn Hậu (tự Hậu "Pháo", Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Phúc Sơn), Nguyễn Thị Hằng (Phó tổng giám đốc), Đỗ Thị Mai (kế toán trưởng), Hoàng Thị Tuyết Hạnh (kế toán viên); Trần Hữu Định (Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Nam Á Group), Nguyễn Hồng Sơn (lao động tự do), về các hành vi giả mạo, khai man, để ngoài sổ sách kế toán doanh thu, tài sản liên quan..., gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.
Sau khi Viện KSND Tối cao phê chuẩn các quyết định và lệnh trên, Cơ quan CSĐT - Bộ Công an đã tống đạt, triển khai thực hiện. Cơ quan CSĐT - Bộ Công an đang khẩn trương điều tra, củng cố tài liệu, chứng cứ để làm rõ hành vi phạm tội của các bị can và hành vi của các đối tượng khác liên quan, xác minh tài sản để thu hồi, kê biên triệt để theo đúng quy định của pháp luật.
Các đối tượng: Nguyễn Văn Hậu, Đỗ Thị Mai, Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Hồng Sơn, Hoàng Thị Tuyết Hạnh, Trần Hữu Định
Năm 2004, Nguyễn Văn Hậu thành lập Tập đoàn Phúc Sơn (địa chỉ tại xã Tam Phúc, H.Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc), tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và xây dựng Phúc Sơn, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, xây dựng. Từ đây, Nguyễn Văn Hậu nắm khối tài sản nghìn tỷ nhờ đưa Tập đoàn Phúc Sơn từ một công ty nhỏ trở nên có tiếng trong thị trường bất động sản. Tập đoàn này có hàng loạt bất động sản đình đám tại tỉnh Vĩnh Phúc như: Khu trung tâm thương mại và nhà ở Phúc Sơn (H.Vĩnh Tường) quy mô 130 héc-ta, khu nhà ở 15 tầng cho người có thu nhập thấp tại TP.Vĩnh Yên; khu đô thị (KĐT) hai bên đường Phù Đổng (TP.Việt Trì, Phú Thọ) quy mô 149 héc-ta...
Vào đầu tháng 8/2022, Tập đoàn Phúc Sơn được UBND tỉnh Quảng Ngãi chấp thuận đầu tư Dự án KĐT Bàu Giang, quy mô 495.932m2, gồm 294 căn nhà ở thương mại nằm trên trục đường chính với diện tích 46.089m2, 274 căn nhà ở xã hội với diện tích 19.292m2, 795 lô đất nền... Tổng kinh phí đầu tư dự án này lên đến 3.318 tỷ đồng. Dù vậy, Nguyễn Văn Hậu đã chuẩn bị cho dự án này từ rất lâu. Năm 2018, Hậu thành lập Công ty TNHH MTV KĐT Bàu Giang (gọi tắt là Công ty Bàu Giang) tại Quảng Ngãi, vốn điều lệ ban đầu là 20 tỷ đồng. Đến năm 2019, Hậu trở thành Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc công ty, tăng vốn chủ sở hữu lên 250 tỷ đồng. Hai năm 2019 - 2020, Công ty Bàu Giang báo lỗ lần lượt là 494 triệu đồng và 1 tỷ đồng. Trong năm 2022, Tập đoàn Phúc Sơn còn đề xuất UBND tỉnh Nghệ An về Dự án KĐT Hưng Hòa 1 và KĐT Hưng Hòa 2 tại xã Hưng Hòa (TP.Vinh) với quy mô hơn 200 héc-ta.
Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn
Thế nhưng kết quả kinh doanh của Tập đoàn Phúc Sơn lại đi xuống qua các năm. Cụ thể, năm 2016 doanh thu ghi nhận là 514,6 tỷ đồng, lãi ròng 3,7 tỷ đồng. Năm 2017, doanh thu còn 468,3 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận tăng vọt lên 37,58 tỷ đồng. Năm 2019, doanh thu chỉ đạt 84,7 tỷ đồng, lãi ròng là 80 triệu đồng. Đặc biệt, kết quả kinh doanh năm 2020 của Tập đoàn Phúc Sơn giảm còn 61 tỷ đồng, lợi nhuận lần đầu ghi nhận lỗ 17 tỷ đồng. Tuy là doanh nghiệp có tiếng, nhưng Tập đoàn Phúc Sơn cũng dính vào nhiều chuyện lùm xùm. Trong các dự án của Tập đoàn Phúc Sơn đầu tư, có 3 dự án BT tại sân bay Nha Trang cũ. Các dự án này nhiều năm liền chậm tiến độ, không thể đưa vào khai thác cuối năm 2017 như đã cam kết.
Số tiền chưa nộp hơn 11.994 tỷ đồng
Theo hồ sơ, Tập đoàn Phúc Sơn là nhà đầu tư được tỉnh Khánh Hòa giao thực hiện các dự án những tuyến đường, nút giao kết nối sân bay Nha Trang cũ; Dự án đường vành đai kết nối nút giao Ngọc Hội và Dự án nút giao thông Ngọc Hội, theo hình thức hợp đồng BT. Nguồn vốn để thanh toán cho các dự án BT là các quỹ đất thuộc Khu trung tâm đô thị, thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang. Tính đến tháng 8/2022, tổng tiến độ 3 dự án BT của Tập đoàn Phúc Sơn đạt khoảng 38%, tổng chi phí đầu tư là 1.284 tỷ đồng. Việc chậm tiến độ các dự án BT của Tập đoàn Phúc Sơn gây bức xúc cho dư luận.
Cũng liên quan đến hoạt động ở Khánh Hòa, Tập đoàn Phúc Sơn bị địa phương này truy thu số tiền hơn 11.994 tỷ đồng tại Dự án Khu trung tâm đô thị thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang. Cụ thể, tháng 8/2022, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản gửi Tập đoàn Phúc Sơn về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính tại dự án trên với số tiền hơn 11.994 tỷ đồng. Số tiền này dựa trên số liệu kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương tại Thông báo số 680 năm 2019 và văn bản mới đây của UBND tỉnh Khánh Hòa.
Ngày 08/8/2022, Nguyễn Văn Hậu có văn bản trả lời UBND tỉnh Khánh Hòa, với nội dung sau: "đối với số tiền phải nộp là 11.994,92 tỷ đồng theo yêu cầu của UBND tỉnh và Cục Thuế tỉnh Khánh Hòa, nhà đầu tư nhận thấy là chưa có đủ căn cứ pháp lý để tính toán, xác định, đảm bảo theo nguyên tắc ngang bằng giá trong việc thực hiện đầu tư xây dựng các dự án theo hình thức BT (việc phê duyệt giá đất tại khu vực sân bay Nha Trang và thủ tục thanh toán các dự án BT chưa được thực hiện)".
Hiện nay, các sai phạm liên quan đến những dự án, đất đai tại sân bay Nha Trang cũ "có dấu hiệu tội phạm" đã được Công an tỉnh Khánh Hòa chuyển hồ sơ đến Cơ quan điều tra thuộc Bộ Quốc phòng xem xét, xử lý theo thẩm quyền. Vì vậy, đối với số tiền mà tỉnh này đã thông báo nhưng Tập đoàn Phúc Sơn chưa chấp nhận nộp vào ngân sách nhà nước (hơn 11.994 tỷ đồng), theo lãnh đạo cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa thì phải chờ kết quả xử lý của Cơ quan điều tra thuộc Bộ Quốc phòng hoặc phán quyết của tòa án, để buộc doanh nghiệp phải thực hiện.
Dự án Khu trung tâm đô thị, thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang là dự án thực hiện tại sân bay Nha Trang cũ. Dự án này từng được Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều vi phạm. Tại Khánh Hòa, Tập đoàn Phúc Sơn là nhà đầu tư được địa phương giao thực hiện các dự án những tuyến đường, nút giao kết nối sân bay Nha Trang cũ; Dự án đường vành đai kết nối nút giao Ngọc Hội và Dự án nút giao thông Ngọc Hội, theo hình thức hợp đồng BT. Nguồn vốn để thanh toán cho các dự án BT là các quỹ đất thuộc Khu trung tâm đô thị, thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang. Điều đáng nói, 3 dự án BT tại TP.Nha Trang đến nay vẫn chưa hoàn thành, bàn giao, nhưng Tập đoàn Phúc Sơn đã phân lô, bán nền gần hết các khu đất "vàng" được giao hoàn vốn tại sân bay Nha Trang cũ và thu hàng nghìn tỷ đồng của nhiều người mua đất.
Trong khi đó, việc giao đất tại sân bay Nha Trang cũ cũng có nhiều lỗ hổng pháp luật. Theo hồ sơ, sân bay Nha Trang cũ do Bộ Quốc phòng quản lý, có tổng diện tích khoảng 238,82 héc-ta. Đến năm 2009, Bộ Quốc phòng và tỉnh Khánh Hòa xin chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng đất sân bay Nha Trang cũ và được Thủ tướng Chính phủ có ý kiến đồng ý. Năm 2015, tỉnh Khánh Hòa và Bộ Quốc phòng ký Biên bản bàn giao 18,8 héc-ta đất sân bay Nha Trang cũ cho địa phương quản lý. Cùng năm này, tỉnh Khánh Hòa, Trường Sĩ quan không quân cùng Tập đoàn Phúc Sơn bàn giao và tiếp nhận 18,8 héc-ta trên thực địa.
Đến năm 2016, Tập đoàn Phúc Sơn đã tổ chức bàn giao, tiếp nhận 44 héc-ta quỹ đất sân bay Nha Trang cũ (đợt 2). Tỉnh Khánh Hòa cũng có Quyết định số 3262 về thu hồi đất do Trường Sĩ quan không quân quản lý tại khu vực sân bay Nha Trang cũ và giao đất, cho thuê đất cho Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện Dự án Khu trung tâm đô thị, thương mại, dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang (phân khu 2A, phân khu 2 và phân khu 3), với diện tích là 623.064m2. Sau này, những nội dung giao đất, cho thuê đất tại Quyết định 3262 bị Thanh tra Chính phủ ra kết luận xác định vi phạm quy định của Luật Đất đai, không phù hợp với chủ trương sử dụng quỹ đất tại sân bay Nha Trang cũ để hoàn vốn cho các dự án BT...
Ngày 26/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với ông Nguyễn Văn Hậu - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn cùng 5 người khác.
Kết quả điều tra ban đầu xác định chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn và các bị can đã có các hành vi giả mạo, khai man, để ngoài sổ sách kế toán doanh thu, tài sản liên quan... gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.
Ông Nguyễn Văn Hậu là ai? Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn kinh doanh lĩnh vực gì và đã có những dự án nào?
Đại gia bất động sản đến từ Vĩnh Phúc
Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn (Tập đoàn Phúc Sơn) tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Phúc Sơn, được thành lập vào năm 2004 tại xã Tam Phúc, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Doanh nghiệp này hoạt động chính trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng. Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện theo pháp luật của Tập đoàn Phúc Sơn là ông Nguyễn Văn Hậu, sinh năm 1981. Ông Hậu xuất thân trong một gia đình nông dân ở huyện Vĩnh Tường.
Từ bàn tay trắng, ông đã phát triển công ty có tiếng trên thị trường bằng việc đầu tư, phát triển nhiều dự án bất động sản tại các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Quảng Ngãi, Khánh Hòa….
Có thể kể đến như dự án xây dựng khu Trung tâm thương mại và nhà ở Phúc Sơn tại huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc) với quy mô 130 ha; Khu nhà ở 15 tầng cho người có thu nhập thấp tại TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc); Khu đô thị hai bên đường Phù Đổng tại TP Việt Trì (Phú Thọ) với quy mô 149 ha...
Ngoài các dự án bất động sản, Tập đoàn Phúc Sơn còn trúng thầu xây dựng một số công trình nghìn tỷ như: Đường bờ Nam sông Trà Khúc (Quảng Ngãi) có vốn đầu tư gần 1.000 tỷ đồng, Dự án đầu tư và nâng cấp đê tả sông Hồng với tổng số vốn hơn 1.500 tỷ đồng...
Tập đoàn Phúc Sơn cũng là nhà thầu chính trong việc tu bổ nâng cấp khu di tích lịch sử Đền Hùng, tỉnh Phú Ƭhọ.
Năm 2013, Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn quyết định đầu tư vào Nha Trang với dự án BT Sân bay Nha Trang cũ. Tập đoàn này thực hiện 3 dự án hạ tầng. Đổi lại, tỉnh này sẽ giao 62,3ha phân khu 2A, phân khu 2 và phân khu 3 ở Sân bay Nha Trang cũ để Phúc Sơn thực hiện dự án khu trung tâm đô thị thương mại dịch vụ, tài chính, du lịch Nha Trang.
Hàng loạt sai phạm tại dự án Sân bay Nha Trang
Tại Nha Trang, doanh nghiệp của doanh nhân 8X đã đầu tư các dự án lớn; trong đó, đáng chú ý là dự án Khu Trung tâm đô thị Thương mại - Dịch vụ - Tài chính - Du lịch Nha Trang được xây dựng trên khu đất sân bay Nha Trang cũ.
“Siêu dự án” này được chia thành 1.300 lô đất nhà ở và hàng trăm căn biệt thự đơn lập, với tổng vốn đầu tư lên đến 10.000 tỷ đồng. Song, đây cũng chính là dự án khiến doanh nghiệp này dính vào nhiều “lùm xùm”.
Cụ thể, giữa năm 2019 UBND tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản yêu cầu Sở Xây dựng tiếp tục kiểm tra để xác định có hay không tình trạng vi phạm mua bán, chuyển nhượng bất động sản tại dự án. Theo báo cáo của Sở Xây dựng, qua kiểm tra vào tháng 3/2018, chủ đầu tư dự án là Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn đã đưa bất động sản của dự án vào kinh doanh, thu tiền của khách hàng khi chưa đủ điều kiện.
Tập đoàn này đã cung cấp văn bản về việc báo cáo đề xuất giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các dự án theo hình thức hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT) trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Trước đó, tháng 11/2017, UBND tỉnh Khánh Hòa đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện 3 dự án BT tại Nha Trang để đổi khu đất vàng trên.
Đó là, dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu Sân bay Nha Trang có tổng mức đầu tư dự kiến 725,3 tỷ đồng; quỹ đất tạm tính 741,671 tỷ đồng; thời gian hợp đồng dự án 2 năm (2016 -2017). Dự án Nút giao Ngọc Hội có tổng mức đầu tư dự kiến 1.378,9 tỷ đồng; quỹ đất thanh toán diện tích 5,37ha; thời gian hợp đồng 2 năm (2016 – 2017). Dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội có tổng mức đầu tư dự kiến 1.180,1 tỷ đồng; quỹ đất thanh toán diện tích khoảng 9,68ha; thời gian hợp đồng dự án 2 năm (2016 – 2017).
Ngày 30/6/2021, Thanh tra Chính phủ đã công bố thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại các dự án khu vực Sân bay Nha Trang; trong đó có 3 dự án nói trên.
Theo kết luận, 3 dự án trên tồn tại những vi phạm như các dự án không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào cuối năm 2017, mặc dù đã gia hạn đến tháng 6/2021 nhưng đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp. Phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình báo cáo Thủ tướng, làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án thêm 30 tháng.
Ngoài ra, còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục đầu tư vào chưa đúng quy định, làm tăng tổng mức đầu tư 3 dự án BT lên 499,202 tỷ đồng….
Tháng 8/2022, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản yêu cầu Tập đoàn Phúc Sơn khẩn trương nộp gần 12.000 tỷ đồng thực hiện nghĩa vụ tài chính tại dự án Khu trung tâm đô thị - Thương mại - Tài chính - Du lịch Nha Trang.
Tuy nhiên, doanh nghiệp cho rằng, văn bản này chưa đảm bảo các quy định của pháp luật hiện hành do việc thực hiện nghĩa vụ tài chính phải dựa trên kết quả thẩm định giá đất, dựa trên nguyên tắc ngang giá các dự án BT và thông báo của cơ quan thuế.
Do đó, Tập đoàn đã có văn bản gửi UBND tỉnh Khánh Hòa nêu rõ các vướng mắc và cam kết thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo đúng quy định.
